Viết bài văn nghị luận (tả ngắn gọn) Ngữ văn 10: Câu 3. Những nội dung chính của lịch sử phát triển văn học Việt Nam: chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo và cảm hứng thế tục…
Câu hỏi một: Văn học Việt Nam bao gồm hai bộ phận lớn là văn học dân gian và văn học viết.
chương 2. ——Ba đặc điểm cơ bản của văn học dân gian.
+ Đều là tác phẩm nghệ thuật truyền miệng.
+ là kết quả của một quá trình sáng tạo tập thể.
+ Tồn tại các hoạt động khác nhau trong đời sống cộng đồng (văn hóa dân gian phổ biến)
– Hệ thống thể loại văn học dân gian:
+ Tự sự: thần thoại, truyền thuyết, sử thi, cổ tích, ngụ ngôn, truyện cười, truyện kể, thơ ca.
+ Về mặt trữ tình: ca dao – dân ca.
+ Sân khấu dân gian (kịch): Chèo, tuồng dân gian, múa rối.
b.Chọn phân tích nhiều tác phẩm hoặc đoạn trích tác phẩm thể hiện đặc điểm, nội dung và nghệ thuật của sử thi, truyền thuyết, truyện cổ tích, thơ, truyện cười, ca dao, tục ngữ.
– Với mỗi thể loại, có thể chọn phân tích các tác phẩm sau:
+ Sử thi: Sử thi Đăm Săn
+ Truyền thuyết: Thánh Gióng, Bánh Chưng, Bánh Giầy…
+ Truyện cổ tích: Cây bút thần, Tấm Cám, Sọ dừa,…
+ Truyện thơ: Vĩnh biệt người yêu, Phạm Công- Cúc Hoa,…
+ Truyện cười: Lợn cưới áo mới, cày bừa giữa đường…
+ Ballad: Bầu bí, Tình yêu, Cùng nhau hái bí
Trong khi các giống khác chung giàn.
– Tục ngữ: Bàn ủi có ngày nên kim.
c. Kể lại một số truyện dân gian, ngâm thơ một số câu ca dao, tục ngữ mà em thích.
– HS ôn lại truyện đã học và rèn luyện kĩ năng kể.
– Phải có sổ ghi chép những câu ca dao trong SGK, sưu tầm thêm, dễ nhớ, vốn từ tích lũy.
Câu 3: Một. Nội dung chủ yếu trong lịch sử phát triển văn học Việt Nam: chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa nhân đạo và cảm hứng thế tục.
b.- Tác dụng tương tác:
+ Văn học viết dựa trên cơ sở văn học dân gian Việt Nam.
+ Nội dung Yêu nước: Chịu ảnh hưởng tư tưởng “trung quân ái quốc” của Trung Quốc.
+ Nội dung nhân đạo: ảnh hưởng tích cực của Nho giáo, Phật giáo, Lão giáo (từ Trung Quốc).
+ Chịu ảnh hưởng của văn học phương Tây, ảnh hưởng trực tiếp đến văn học Pháp trong thời kỳ chuyển tiếp từ văn học cổ điển sang văn học hiện đại.
c. Sự khác biệt giữa văn học trung đại và văn học hiện đại:
|
Văn học trung đại (thế kỷ thứ mười đến cuối thế kỷ thứ mười chín) |
Văn học hiện đại (đầu thế kỷ 20 đến nay) |
ngôn ngữ |
Chữ Hán, chữ Nôm.Sử dụng nhiều ví dụ, truyền thuyết, quy ước, thường là ngẫu nhiên |
Chữ Hán, diễn đạt rõ ràng, giàu hình ảnh |
hệ thống thể loại |
Hịch, cáo, chiếu, biểu, phú, thơ Đường luật, thơ Nôm Đường luật, ngâm thơ, ca dao, tiểu thuyết chương hồi… |
Dần dần niêm luật bị bãi bỏ và thay vào đó là các thể tự do, thơ mới, tiểu thuyết hiện đại, kịch, phóng sự, truyện ngắn, truyện truyền kỳ… |
Câu 4: Giáo án Văn học 10 (thế kỉ X đến cuối thế kỉ XIX) Khái quát văn học viết Việt Nam
Một. – Văn học viết Việt Nam thế kỷ X – XIX gồm hai bộ phận: văn học chữ Hán và văn học nông nghiệp.
– Quá trình phát triển chia làm 4 giai đoạn: Thế kỷ X – XIV -> Thế kỷ XV – XVII -> Thế kỷ XVIII – Nửa đầu thế kỷ XIX -> Nửa sau thế kỷ XIX.
– Những nét chính về nội dung và nghệ thuật văn học trung đại:
+ Nội dung: cảm hứng yêu nước, nhân đạo, thế tục.
+ Nghệ thuật: phá vỡ các chuẩn mực, khuôn phép; xu hướng tao nhã và xu hướng nhàn hạ; tiếp thu tinh hoa văn học nước ngoài và dân tộc hóa nó.
b.Các thể loại văn học trung đại đã học:
+ Thơ chữ Hán Pháp (Thụy Hoài – Phạm Ngũ Lão).
+ Thơ Nôm Đường luật (Nhàn – Nguyễn Bỉnh Khiêm).
+ Luật sáng tạo thơ Nôm: bảy chữ xen sáu tiếng (Cảnh ngày hè – Nguyễn Trãi).
+ Phủ (Bạch Đằng giang phú – Trương Hán Siêu).
+ Cáo (Bình Ngô Đại Cáo – Nguyễn Trãi).
+ Nhan đề (Bản thân) (từ Tuyển tập thơ của Huang Deliang).
+ Sử ký (Đại Việt Sử Ký Toàn Thư – Ngô Sĩ Liên).
+ Truyện (Tục ghi chép của các đấng nam nhi – Nguyễn Du).
+ Tiểu thuyết chương truyện (tạp văn).
+ Hát (Chinh phụ ngâm – Đặng Trần Côn)
+ Gnomes trong sáu bát.
+ Thể thơ thông thường nhưng không phải thơ lục bát.
– Một số đặc điểm chính của thể loại:
+ Chiếu: Là việc vua cho thần dân và thần dân biết và thi hành.
+ Cáo: Nhà vua đưa ra một vấn đề nào đó trước thần dân.
+ Phú: Là thể văn viết theo thể lệ riêng, thường có vần, nhịp, đối, dùng để tả, ngâm, tả cảnh, qua đó ca ngợi hoặc gợi mở những vấn đề xã hội, triết học.
+ Thơ Đường luật: Thể thơ chữ Hán xuất hiện từ thời Đường, tuân thủ nghiêm ngặt các niêm luật.
+ Thơ Nông Đường luật: Thơ Đường Luật ứng dụng nhưng được viết bằng chữ Nông.
+ Đoạn văn: Bài thơ dài, có cốt truyện nhưng không kể chuyện, thể hiện một cảm xúc nào đó của tác giả thông qua hình tượng văn học.
+ Hát và Nói: dành cho sân khấu, biểu diễn theo nhạc và nói đúng ngữ điệu.
c. Liệt kê các tác giả, tác phẩm chính theo bảng (theo bảng trang 147 SGK):
thời gian chuyển giao ngắn
|
tên tác giả
|
Tiêu đề
|
Nền tảng của Nội dung và Nghệ thuật
|
người đầu tiên
|
Quạt Ô Lao
|
nghệ thuật mãi mãi
|
Tỏ ý muốn thưởng công cho các cung nam có công với nước.
|
2
|
nguyễn đại
|
cảnh mùa hè
|
Tả cảnh mùa hè và ca ngợi cuộc sống thanh bình.
|
3
|
nguyễn đại
|
Đại Cáo Bình Ngô
|
Lê Lợi thay mặt viết hịch báo công đại thắng quân Minh – “Thiên quốc công thần”.
|
4
|
Trương Hán Chiếu
|
Bạch Đằng giang phú
|
Nhớ về lịch sử vẻ vang, qua đó thể hiện tình yêu đất nước, lòng tự hào dân tộc…
|
5
|
Nguyễn Bình Khiêm
|
thời gian rảnh rỗi
|
Thể hiện triết lý sống thanh nhàn, ẩn sĩ.
|
6
|
Nguyễn Du
|
đơnhiểu bảng hiệu
|
Nỗi đau thân phận của người tài hoa bị vùi dập.
|
7
|
Nguyễn Du
|
câu chuyện joe (trích dẫn)
|
Nỗi đau bị chà đạp.
|
số 8
|
Hoàng Đức Lương
|
Tiêu đề “Trích đề thi”
|
lời tựa Trích từ bài kiểm tra thực hành, Tuân thủ tư tưởng văn học và văn học độc lập quốc gia.
|
9
|
Ngô Thế Liên
|
Chen Guojun Xingdao King (trích đoạn.) Đại Việt Sử Ký Toàn Thư)
|
Tưởng nhớ Chen Xingdao, một võ sĩ tài năng và một người lính yêu nước sẽ luôn được tôn kính. Nghệ thuật lịch sử sáng tạo.
|
mười
|
Nguyễn Du
|
Câu chuyện về tòa án của chùa New Wien (trích đoạn.) câu chuyện manluke)
|
Với thể loại truyện ma, truyện ma, tác giả kể câu chuyện về một tên quan tham nhũng hà hiếp dân thường.
|
11
|
Đặng Trần Côn – Duẩn Thiyan
|
cảnh cô đơn của kẻ chinh phục (trích đoạn.) người chinh phục ngâm)
|
Nỗi Khổ Của Vợ Chồng Chiến Sĩ Trên Chiến Trường – Thơ Nguyên Văn Bằng Chữ Hán Tinh Tế Và Linh Hoạt. Bản dịch chữ Nôm cũng được nhiều người đón nhận
|
Câu 5:
TT |
tác giả |
Công việc |
Nội dung và nghệ thuật |
người đầu tiên |
Quạt Ô Lao |
thừa nhận |
Chen Chaoren xinh đẹp, có lý tưởng, sức mạnh và hào quang. |
2 |
nguyễn đại |
cảnh mùa hè |
Tâm hồn yêu thiên nhiên, yêu cuộc sống, yêu con người, yêu quê hương. |
3 |
Nguyễn Bình Khiêm |
thời gian rảnh rỗi |
Quan niệm sống thanh nhàn là sự hài hòa tự nhiên, gắn bó với cốt lõi và vượt lên trên danh lợi. |
4 |
Nguyễn Du |
Đỗ Thu Thanh |
Suy ngẫm về số phận bất hạnh của người phụ nữ tài sắc vẹn toàn trong thời đại phong kiến. |
5 |
Trương Hán Chiếu |
Phú Bài Đăng |
Lòng yêu nước, tự hào về chiến công trên sông Bachdown. Cổ xưa. |
6 |
nguyễn đại |
Ping Wu đại phóng viên |
Công bố “Tuyên ngôn độc lập”, lên án tội ác của kẻ thù và ca ngợi cuộc nổi dậy Linshan. |
7 |
Hoàng Đức Lương |
Tiêu đề “Trích đề thi” |
Một niềm tự hào trong việc tôn trọng và bảo tồn di sản văn học dân tộc. |
số 8 |
người thân Trung Quốc |
Hiền tài là nguyên khí của đất nước |
Trọng nhân tài của đất nước. |
9 |
Ngô Thế Liên |
Hồng Đào Vương Trần Quốc Quân |
Cảm ơn anh hùng dân tộc Trần Quốc Quân về tài năng và đức độ. |
mười |
Nguyễn Du |
Câu chuyện về tòa án của chùa New Wien |
Ca ngợi Tử Vạn là người có nhân cách ngay thẳng, nêu cao tình yêu chính nghĩa và lòng yêu nước. |
11 |
Đoạn Thập Yển |
người chinh phục ngâm |
Phê phán những cuộc chiến tranh phi nghĩa, khao khát tình yêu và hạnh phúc. |
thứ mười hai |
Nguyễn Du |
câu chuyện joe |
Tố cáo xã hội phong kiến và đề cao giá trị con người, đặc biệt là người phụ nữ tài sắc vẹn toàn. |
Câu 6: phần văn học nước ngoài
Một.So sánh, tìm điểm giống và khác nhau giữa sử thi “Đăm Săn” (Việt Nam) với “Odis” (Shirap) và “Ramayana” (Ấn Độ)
khía cạnh so sánh
|
Đăm Săn (Chiến thắng Mtao Mxây)
|
cuộc phiêu lưu
(“Ulysses trở lại”)
|
sử thi ramayana
(Rama buộc tội)
|
Cống hiến
|
Các cuộc chiến mở rộng bộ lạc, bộ lạc.
|
Ngày hội ngộ sau hai mươi năm xa cách vì chiến tranh và lưu đày.
|
Danh dự và tình yêu.
|
đề tài
|
Ca ngợi thủ lĩnh dũng cảm.
|
Ca ngợi sự khôn ngoan và lòng trung thành của người vợ Pelenov.
|
Tôn trọng phẩm giá con người.
|
tính năng
biểu tượng
|
Anh hùng sở hữu sức mạnh phi thường.
|
Các nhân vật có mâu thuẫn nội tâm, nhưng điểm sáng là lòng trung thành và sự thông minh.
|
Nhân vật này có vẻ đẹp rạng ngời vì lòng tự trọng.
|
Vai trò của yếu tố thần kì
|
Có yếu tố thiêng liêng (Thần) giúp đỡ.
|
Chúa tồn tại, nhưng không xuất hiện trực tiếp.
|
sự giúp đỡ của núi lửa
|
b.Thơ Đường và thơ haiku:
|
thơ Đường |
thơ haiku |
nội dung |
Phong phú về các chủ đề quen thuộc: thiên nhiên, chiến tranh, tình bạn, tình yêu, phụ nữ, lòng yêu nước |
Ghi lại những khung cảnh giản dị, gợi nhiều liên tưởng, suy ngẫm và tìm ra một triết lý nào đó. |
hình thức |
Luật niêm phong chặt chẽ, ngôn ngữ tinh tế. |
Lời ít, không tả, chỉ gợi, thơ ngắn gọn. |
c. Nhận xét về đoạn trích trong “Tam Quốc diễn nghĩa”:
– Phong cách kể chuyện: hấp dẫn, kịch tính và rõ ràng từ đầu đến cuối.
– Đặc điểm nhân vật: Đậm chất cổ điển qua các pha hành động và đối thoại.
Phần 7: Phần Lí luận văn học
Một. Tiêu chí về văn bản văn học:
Phản ánh sâu sắc và khám phá thế giới của cảm xúc và suy nghĩ.
– Được xây dựng bằng lời văn nghệ thuật, có hình ảnh, mang tính thẩm mỹ cao.
Thuộc một thể loại nhất định, có quy ước và cách thức riêng.
b.Các cấp độ kết cấu của văn bản văn học: cấp độ ngôn ngữ, cấp độ hình tượng, cấp độ ý nghĩa.
c. – Khái niệm về nội dung của văn bản: đề tài, chủ đề, cảm hứng chủ đạo.
– Khái niệm về hình thức văn bản: ngôn ngữ, cấu trúc, thể loại.
d.Nội dung văn bản có quan hệ mật thiết với hình thức. Ví dụ: Văn bản (hình thức) là cái vỏ của các tư tưởng (nội dung) tác phẩm. Hai yếu tố này rất khó tách rời nhau.